آشنایی با تفاوت های رنگ طبیعی و سنتتیک + کاربرد های هر یک از آنها

رنگ مواد خوراکی نقش کلیدی در ایجاد اشتها در افراد ایفا می کند. رنگ، طعم و بافت اجزا اصلی و جدایی ناپذیر غذایی که میخوریم هستند. در نتیجه میتوان گفت که در ذهن مصرف کننده، کیفیت این سه عامل معیار سلامت، تازگی و مرغوبیت ماده خوراکی است.
لذا امروزه انتخاب رنگ مناسب برای محصولات غذایی مختلف، نقش ویژه ای برای تولید کنندگان صنعت غذا دارد. اما کدام رنگ برای محصول شما مناسب است؟ رنگ طبیعی یا سنتتیک؟ در این مقاله نگاهی به تفاوت بین رنگ های سنتزی یا سنتتیک و طبیعی و کاربردهای آنها در مواد غذایی مختلف می اندازیم.

بررسی تفاوت رنگ های طبیعی و سنتتیک

رنگ های طبیعی از مواد موجود در طبیعت نظیر سبزیجات، میوه جات، دانه ها، ادویه جات و... به دست می آیند. قرن های متمادی است که انسان از رنگ دانه های طبیعی استفاده میکند. به عنوان مثال رنگ سبز کلروفیل که از گیاهان سبز استخراج میگردد شاید از بدو پیدایش انسان در رژیم غذایی ما جای داشته و به همین دلیل سیستم گوارش و بدن انسان کاملا با این ماده آشناست و دارای خواص برای سلامتی است. از پر استفاده ترین رنگ های طبیعی میتوان بتاکاروتن ، رنگ کارمین ، رنگ آناتو ، الئورزین پاپریکا، آنتوسیانین ها، رنگ کارامل ، رنگ کلروفیل و رنگ کرکومین را نام برد.
از سوی دیگر رنگ های سنتتیک، رنگ های مصنوعی هستند که از ترکیب مواد شیمیایی ساخته میشوند. استفاده از رنگ دانه های سنتزی در صنعت غذا به دو قرن پیش باز میگردد.معروف ترین رنگ های سنتتیک خوراکی عبارتند از سان ست یلو ، رنگ کارموزین ، کینولیین یلو ، برلیانت بلو ، رنگ پنسئو و رنگ آلورارد .

به طور کلی رنگ های طبیعی برای استفاده در صنعت غذا فاقد عوارض جانبی هستند. معمولا رنگدانه های طبیعی نظیر کاروتنوئیدها، آنتوسیانین ها و... سرشار از آنتی اکسیدان هستند فلذا دارای فواید برای سلامتی ما می‌باشند.رنگ های سنتتیک خوراکی به صورت کلی اگر در دز مصرف مجاز در محصولات استفاده شوند مخاطره آیی برای سلامتی ایجاد نمی‌کنند.
از سوی دیگر رنگ های سنتتیک به دلیل ترکیب پذیری با یکدیگر طیف وسیع تری از رنگ ها را در اختیار ما قرار میدهند. این دسته رنگ شفاف تری در محصول ایجاد می کنند. علاوه بر این از آنجایی که رنگ های سنتتیک در محیط کنترل شده تولید می گردند همیشه دارای کیفیت ثابت هستند، اما به دلیل اینکه کیفیت رنگ های طبیعی تابع کیفیت ماده اولیه و شرایط استخراج است و کیفیت یک محصول طبیعی به شرایط مختلف از قبیل آب و هوا، شرایط بارندگی، خاک، فصل برداشت و... وابسته است، کیفیت این رنگ ها همراه با کیفیت ماده اولیه دستخوش تغییر می گردد.

به صورت کلی رنگ های طبیعی پایداری کمتری نسبت به رنگ های سنتتیک در برابر عواملی نظیر نور، حرارت،ph دارند. این شرایط باعث ایجاد محدودیت استفاده از رنگ های طبیعی در محصولات میگردد در صورتیکه رنگ های سنتتیک به دلیل پایداری بالا قابل استفاده در طیف وسیعی از محصولات مختلف می‌باشند.
امروزه استفاده از رنگ های طبیعی به دلیل استقبال مصرف کنندگان در محصولات خوراکی رو به افزایش است. استفاده از رنگ های خوراکی تابع قوانین کشورهای مختلف است. به صورتی که ممکن است بعضی از رنگ ها در برخی کشورها مجاز و در برخی کشورها برای مصرف خوراکی غیر مجاز باشند.

جمع بندی

در پایان باید به این نکته اشاره کرد که انتخاب بین رنگ طبیعی یا سنتتیک تابع نوع محصول، بازار مصرف و قوانین کشورهاست. در کنار این عوامل باید توجیه اقتصادی استفاده از رنگ در محصول در نظر گرفته شود. رنگ های سنتتیک دارای قیمت و دز مصرف به مراتب پایین تری نسبت به رنگ های طبیعی هستند.